Polska Misja Historyczna

Universität Würzburg
Am Hubland, Philosophisches Zentrum (7/U/9)
97074 Würzburg, Niemcy
e-mail: renata.skowronska@uni-wuerzburg.de

Würzburg; foto: Bartłomiej Łyczak

Projekty badawcze

 

Projekt badawczy „Samoświadectwa w polskim i niemieckim piśmiennictwie w późnym średniowieczu i epoce nowożytnej (XV-XVIII wiek)”

Tematem dwuletniego, realizowanego w latach 2012-2014, projektu były źródła historyczne o charakterze osobistym (m.in. silva rerum, pamiętniki, dzienniki, autobiografie, korespondencja) oraz przedstawiony w nich sposób postrzegania siebie i „innych”, indywidualne interpretacje i oceny świata. Problematyka badawcza koncentrowała się na odkrywaniu mentalności człowieka (jednostki) w czasach średniowiecza i w epoce nowożytnej, na analizie jego samoświadomości i jej przejawów oraz relacji z otoczeniem rodzinnym, społecznym i politycznym.

Pierwszą część projektu stanowiła międzynarodowa konferencja naukowa “Eine Quelle ständiger Missverständnisse? Selbst- und Fremdwahrnehmungen im Spiegel des polnischen und deutschen autobiographischen Schrifttums im Spätmittelalter und der Frühen Neuzeit (15.-18. Jh.)“ [„Źródło nieustannych nieporozumień? Postrzeganie siebie i “obcych” w polskim i niemieckim piśmiennictwie autobiograficznym w późnym średniowieczu i w czasach nowożytnych (XV-XVIII w.)”], która odbyła się w dniach 17-18 września 2012 r. w Würzburgu.

Prace nad zagadnieniem „Samoświadectwa” oraz opracowywaniem przykładów tego typu źródeł były kontynuowane przez trzy zespoły badawcze podczas pobytów badawczych w miesiącach letnich (lipiec, sierpień i wrzesień) 2013 roku w Würzburgu. Uczestnicy projektu (profesorowie, doktorzy habilitowani, doktorzy i doktoranci) zobowiązani byli do prowadzenia badań na wybrany przez siebie temat (związany z projektem) oraz przedstawiania ich wyników i stosowanych metod badawczych. Pod koniec każdego miesiąca odbywały się otwarte dla publiczności spotkania warsztatowe, podczas których uczestnicy projektu przedstawili referaty podsumowujące przeprowadzone badania. Wyniki badań uczestników projektu zostały opublikowane w pierwszym tomie (2014) serii Studienreihe der Polnischen Historischen Mission.

 

Zespół „lipcowy” (warsztaty – 26 lipca 2013)

Prof. dr Stanisław Roszak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Ego Documents in Modern Europe. Poland – Germany – France – An Attempt at Comparative Analysis

Prof. dr Stefan Kwiatkowski  (Uniwersytet Szczeciński): Selbstzeugnis im religiösen Bereich. Zeugenaussagen in Akten des Kanonisationsprozesses Dorotheas von Montau aus den Jahren 1404-1406

Mgr Julia Możdżeń (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Geschäftsbuch des Danziger Schiffers Caspar Weinreich aus der zweiten Hälfte des 15. Jahrhunderts als Selbstzeugnis

Mgr Milda Kvizikevičiūtė (Uniwersytet Wileński): Silva Rerum  in the 17th and 18th Century in Lithuania as Historical Sources for the Expression of their Authors

Mgr Joanna Orzeł (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Between Paris and Gdansk. Feelings and Thoughts about 18th century Germany Based on Józef Jerzy Hylzen’s Diary

Dr Agnieszka Wieczorek (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): The Image of the World as Seen by Missionaries of the Congregation of the Missionaries of St. Vincent de Paul in the Light of Correspondence and Missionary Books Dating from the 17th and 18th Centuries

 

Zespół „sierpniowy” (warsztaty – 27 sierpnia 2013)

Prof. dr hab. Roman Czaja (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Korrespondenzen der Bürger aus dem hansischen Wirtschaftsraum im Spätmittelalter als Selbstzeugnis

Julia Halbleib (Uniwersytet w Würzburgu): Biographie als Selbstzeugnis. Christoph Scheurls Lebensbeschreibung des Nürnberger Propstes Anton Kress (1478-1513)

Mgr Piotr Hapanowicz (Muzeum Historyczne Miasta Krakowa): Krakau in den Aufzeichnungen des Dominikaners Martin Gruneweg (1562-ca.1618)

Dr Katarzyna Pękacka-Falkowska (Uniwersytet Medyczny w Poznaniu): Leben und Sterben im verpesteten Thorn (1708-1711) im Licht von Berichten der Augenzeugen

Prof. dr hab. Anuschka Tischer (Uniwersytet w Würzburgu): Kurländische Adelige im 18. Jahrhundert auf der Suche nach Identität zwischen polnischer Herrschaft, deutscher Kultur und baltischer Heimat

Dr Adam Perłakowski (Uniwersytet Jagielloński): Immer für sich fremd. Polen und der Dresdner Hof zur Zeit August II. und August III. von Wettin

 

Zespół „wrześniowy” (warsztaty – 17 września 2013)

Prof. dr habil. Janusz Tandecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Bürgertestamente als Ego-Dokumente. Vergleichende Studien

Prof. dr hab. Beata Możejko (Uniwersytet Gdański): Königliche Äußerungen über die Bürger. Die Briefe von Kasimir IV. Jagellonicus, Johannes Albertus und Aleksander Jagellonicus an die Stadt Danzig

Dr hab. Wojciech Mrozowicz (Uniwersytet Wrocławski): Zwischen Verschweigung und Selbstkreierung. Die Teilnahme des Verfassers an Ereignissen und die Art und Weise ihrer chronikalischen Darstellung (am Beispiel der spätmittelalterlichen und frühneuzeitlichen schlesischen Quellen)

Mgr Marta Sikorska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): The Cook, the Book and the personal Identity. The image of the world in Polish and German cookbooks from 16th and 17th centuries

Mgr Magdalena Figurniak (Uniwersytet Opolski): Ego Documents in Correspondence of the Zamoyski Family in Times of the Chancellor Line (Jan „Sariusz”, Tomasz, Jan „Sobiepan” Zamoyscy)

Mgr Monika Michalska (Uniwersytet Jagielloński): „Grissovium nostrum dolet et luget…” Der territoriale Herrscher und seine Beamten im Licht eines Klostertagebuchs der Grüssauer Äbte aus dem 18. Jahrhundert

Prof. dr hab. Miloš Řezník (Technische Universität Chemnitz): Galizien und seine Gesellschaft aus Wiener Sicht (1772-1800). Fremdheitskategorien, Inklusion und Exklusion

Mgr Stefanie Neumeister (Johanna-Stahl-Zentrum für jüdische Geschichte und Kultur in Unterfranken Würzburg): Die Darstellung aschkenasischer Lebenswelten im Reich im Spiegel des ersten Reisetagebuchs (1753-1757) des sephardischen Rabbiners Chaim Joseph David Asulai

Mgr Wiesława Duży (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Authors of Polish Memoirs from the End of 18th and the Beginning of 19th Centuries about an Old Age. Functions of Memoirs

 

Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Polsko-Niemieckiej Fundacji na rzecz Nauki oraz Bawarskiej Kancelarii Państwowej przez Polską Misję Historyczną w ścisłej współpracy z profesorami Romanem Czają, Stanisławem Roszakiem, Januszem Tandeckim z Instytutu Historii i Archiwistyki UMK oraz profesorem Helmutem Flacheneckerem z Instytutu Historii Uniwersytetu w Würzburgu, którzy pełnili funkcję kierowników merytorycznych.