Konferencja naukowa „Płynie Wisła, płynie, po polskiej krainie” w 2018 roku Toruniu

Ogólnopolska konfrencja naukowa pod tytułem

Płynie Wisła, płynie, po polskiej krainie. Budowa łodzi i statków rzecznych oraz ruch rzeczny na ziemiach polskich na przestrzeni wieków

• Konferencja odbyła się w ramach Festiwalu Wisły (http://festiwalwisly.pl/)
• Termin: wtorek, 14 sierpnia 2018 roku
• Miejsce konferencji: Przystań Toruń (ul. ks. J. Popiełuszki  1A), Toruń

Plakat

Dzieje szkutnictwa europejskiego sięgają przynajmniej 6500 roku p.n.e. Na ten okres wskazują wyniki badań archeologicznych prowadzonych w 1926 roku na terenie dzisiejszych północnych Niemiec, w szczególności określenie czasu powstania znalezionego wówczas wiosła. Datacja innych elementów różnego rodzaju łodzi i statków z przeszłości, które znajdowano podczas prac wykopaliskowych prowadzonych na terenie Europy od XIX wieku, umożliwia przedstawienie stopniowego rozwoju myśli technicznej ich budowniczych.

Celem konferencji „Płynie Wisła, płynie, po polskiej krainie” jest zaprezentowanie szerokiej publiczności na wybranych przykładach najnowszych badań na temat szkutnictwa na ziemiach polskich. W tym kontekście istotne jest przedstawienie podobieństw oraz różnic wynikających z różnorodności gospodarczej i kulturowej różnych regionów. Konferencja odbędzie się w ramach Festiwalu Wisły.

Podczas konferencji w centrum zainteresowania znajdować się będą następujące zagadnienia:

• gospodarcze znaczenie ciągów wodnych;
• budowa łodzi i statków rzecznych oraz kształtowanie się ich formy;
• łodzie i statki rzeczne w transporcie ludzi i towarów, rybołówstwie oraz rekreacji;
• dzieje badań nad szkutnictwem.

Ramy czasowe: od czasów prehistorycznych do końca XX wieku.

Program konferencji

9:00-9:15 – Powitanie: prof. dr hab. Andrzej Radzimiński, dr Renata Skowrońska i mgr Marcin Karasiński

9:15-10:30 – Łodzie (konstrukcja, materiały itd.). Moderacja: prof. dr hab. Andrzej Radzimiński

• dr inż. Jerzy Litwin (Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku): Ostatnie łodzie piaskarskie na Wiśle i jej dopływach
• dr Artur Trapszyc (Muzeum Etnograficzne im. Marii Znamierowskiej-Prüfferowej w Toruniu): Łódź pomorska. Ostatnie ogniwo łańcucha typologicznego w szkutnictwie dolnej Wisły
• 10:30-11:00 Przerwa kawowa

11:00-12:45 – Archeologia: przykłady prowadzonych badań. Moderacja: dr inż. Jerzy Litwin

• mgr Piotr Sadurski (Uniwersytet Warszawski, Fundacja Pro Bono PL): Archeologiczne badania wraków statków wiślanych (Warszawa 2017 rok)
• dr Maciej Prarat, dr Ulrich Schaaf, prof. Tomasz Ważny (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Średniowieczne flisactwo na Wiśle w świetle badań architektonicznych i dendrochronologicznych drewnianych konstrukcji Starego Miasta Torunia
• mgr Paweł Marek Pogodziński (Muzeum Archeologiczne w Gdańsku): Wtórne wykorzystanie fragmentów statków w drewnianym budownictwie nadwiślańskim
• 12:45-13:45 Przerwa obiadowa

13:45-15:00 – Ruch rzeczny. Moderacja: Stanisław Wroński

• dr Szymon Kazusek (Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach): Ruch statków na Wiśle w drugiej połowie XVIII wieku
• dr hab. Krzysztof Syta (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu): Organizacja fryoru (spławu towarów) w dobrach kasztelanowej krakowskiej Izabeli Branickiej (1730-1808)
• mgr inż. arch. Bogusław Małusecki (Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Gliwicach): Żeglowne kanały górnośląskie
• 15:00-15:15 Przerwa kawowa

15:15-17:00 – Wisła dziś – szanse i ograniczenia rozwoju. Moderacja: dr Renata Skowrońska

• dr hab. Zygmunt Babiński (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy): Historyczne uwarunkowania zaniku transportu rzecznego na Wiśle i możliwości jego rewitalizacji
• mgr Żaneta Marciniak (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy): Rola Kanału Bydgoskiego w budowie drogi wodnej Wisła-Odra
• Stanisław Wroński (Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Pełnomocnik Marszałka ds. dróg wodnych): Dolna Wisła – formalnoprawne uwarunkowania oraz aktualne wyzwania dla jej rozwoju
• Dyskusja podsumowująca

W imieniu wszystkich organizatorów serdecznie zapraszam do udziału w tej sesji.

Organizatorzy:

• Polska Misja Historyczna przy Uniwersytecie Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu – dr Renata Skowrońska
• Organizatorzy Festiwalu Wisły: Kujawsko-Dobrzyńska Organizacja Turystyczna – mgr Marcin Karasiński
• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Instytut Historii i Archiwistyki, Zakład Historii Krajów Bałtyckich – prof. dr hab. Andrzej Radzimiński
• Julius-Maximilians-Universität Würzburg, Philosophische Fakultät, Lehrstuhl für Fränkische Landesgeschichte – prof. dr hab. Helmut Flachenecker

Konferencja jest organizowana w porozumieniu z Kolleg „Mittelalter und Frühe Neuzeit”.